تعمیرگاه تارک خودرو: گر چه شیشه برقی در خودروهای امروزی سیستمی شناخته شده می باشد اما انواع مختلفی از این سیستم ها مانند سیستم های ساده با شیشه بالابرهای الکتریکی جلو و عقب و سیستم های پیشرفته تری مانند شیشه بالابرهای اتوماتیک و هوشمند وجود دارد.
شیشه بالابرهای برقی ساده
این سیستم معمولا بر روی خودروهایی با تجهیزات ساده نصب می شود.
قابلیت ها
شیشه های الکتریکی فقط تا زمانی که کلید مربوط فعال باشند بالا یا پایین می روند. برای پایین آمدن باید دکمه را فشار داد و برای بالا رفتن شیشه باید کلید را به سمت بالا کشید. همچنین یک کلید قابل دسترسی برای راننده مربوط به شیشه سمت شاگرد نیز تعبیه می شود.
نحوه ی عملکرد
شیشه برقی راننده
ولتاژ مثبت بعد از عبور از فیوز به کلید کنترل کننده شیشه بالابرها می رسد. مطابق شکل، در حالت عادی وضعیت کنتاکت های کلید به گونه ای است که هر دو پایه موتور شیشه بالابر دارای برق مثبت می باشند بنابراین موتور غیرفعال می باشد. (در بعضی از مدل ها با بدنه کردن هر دو پایه) با فعال کردن کلید و حرکت آن به سمت بالا یا پایین، یکی از کنتاکت های داخل کلید به بدنه وصل شده و بنابراین موتور شیشه بالابر برحسب جهت ولتاژ پایه های آن به سمت بالا یا پایین حرکت می کند. با تغییر وضعیت کلید، جهت ولتاژ مثبت و منفی موتور شیشه بالابر عوض شده و جهت حرکت آن نیز تغییر می یابد.
تست های ممکن:
- بررسی عدم قطعی مدار
- تست اهمی مقاومت سیستم
- بررسی ولتاژ تغذیه
- استفاده از دستگاه عیب یاب (برحسب مدل خودرو)
شیشه برقی شاگرد
بالا و پایین رفتن شیشه سمت شاگرد به دو روش انجام می گیرد:
- توسط کلید نصب شده سمت راننده
- توسط کلید نصب شده سمت شاگرد
مطابق شکل، سیم های اضافی برای متصل نمودن دو کلید در نظر گرفته شده اند.
توجه: در صورت استفاده همزمان از دو کلید، شیشه حرکت نخواهد کرد. در واقع نمی توان در یک لحظه از دو کلید استفاده نمود.
تست های ممکن:
- بررسی عدم قطعی مدار
- بررسی اهمی مقاومت سیستم
- بررسی ولتاژ تغذیه
شیشه بالابرهای اتوماتیک (One-touch electric window)
این شیشه بالابرها دارای این قابلیت می باشند که بدون نیاز به نگه داشتن دکمه توسط دست، شیشه در جهت دلخواه تا انتها به سمت بالا یا پایین حرکت می کند. برای این منظور از یک مدول الکترونیکی استفاده می گردد. انواع مختلفی از مدول مذکور مورد استفاده می باشد. بعضی از آن ها داخل مجموعه کلید، بعضی داخل کنترل یونیت سیستم های مرکزی خودرو و بعضی بطور مجزا و مستقل در خودرو نصب می شوند.
برحسب نوع خودرو، کلیدهای این نوع شیشه بالابر به دو روش کار می کنند:
- فشردن مختصر دکمه در جهت مورد نظر
- فشردن محکم دکمه در جهت مورد نظر (فعال شدن مرحله دوم کلید برای کلیدهای دو مرحله ای)
کلیدهای دو مرحله ای دارای این قابلیت هستند که در صورت فشردن مختصر آن ها، شیشه بالابر بصورت ساده عمل کرده و تا زمانی که دکمه در این حالت فعال باشد، شیشه بالا یا پایین می رود. در صورت فشردن محکم تر، مرحله ی دوم و در واقع مرحله اتوماتیک فعال می شود و شیشه حتی پس از رها کردن دکمه، تا انتهای مسیر بالا یا پایین می رود.
توجه: در بعضی از خودروها شیشه بالابرهای اتوماتیک فقط در حالت موتور روشن مل می کنند.
تست های ممکن:
- بررسی عدم قطعی مدار
- بررسی اهمی سیستم
- بررسی ولتاژ تغذیه
شیشه بالابرهای اتوماتیک هوشمند
خودروهای جدید دارای این قابلیت می باشند که هنگام عملکرد شیشه بالابر اتوماتیک، در صورتی که مانعی جلوی مسیر حرکت شیشه را سد کند، بطور خودکار شیشه متوقف شده و سپس پنج سانتی متر به عقب بر می گردد. این عمل در زمان بالا رفتن شیشه انجام می گیرد. در حال حاضر خودروهایی که به سیستم بالابر اتوماتیک مجهز می باشند از سیستم ایمنی فوق (anti-pinch) نیز بهره می گیرند. همچنین سیستم های جدید دارای این قابلیت هستند که در صورت بستن درب ها توسط قفل مرکزی، تمام شیشه های الکتریکی بطور خودکار بالا می روند. این عمل به دو روش زیر انجام می شود:
- دو بار فشار دادن دکمه قفل کن درب های روی ریموت کنترل
- فشرده نگه داشتن دکمه قفل کن درب های روی ریموت کنترل حداقل به مدت دو ثانیه
یک مجموعه کلید برای دو وظیفه
۱- مجموعه کلیدهای شیشه برقی نصب شده سمت راننده
هنگام فعال شدن کلید شیشه بالابر، بر حسب دستور بالا یا پایین رفتن، مدول براساس ترتیب جدول زیر متوجه دستور شده و موتور شیشه بالابر را طبق دستور ارسالی فعال می کند.
برحسب دستور صادر شده توسط کلید، دستورات زیر صادر می شود:
۰: یعنی اختلاف پتانسیل ۱۲ ولت
۱: یعنی اختلاف پتانسیل ۰ ولت
توجه: به منظور تشخیص دستور بالا یا پایین رفتن اتوماتیک، مدول با توجه به ترتیب صفر شدن سیم ها وضعیت را تشخیص می دهد.
فعال سازی توسط UCH
عملکرد شیشه بالابر اتوماتیک به UCH وابسته می باشد. هر مدول الکترونیکی توسط یک سیم به UCH متصل است. در حالت عادی، مدول، سیم ارتباطی بین خود و UCH را به ۱۲+ ولت متصل می کند. هنگام باز شدن سویچ، UCH از داخل خود این سیم را به بدنه متصل می کند. با بسته شدن سویچ اصلی و خروج راننده (بسته شدن درب ها)، UCH مجددا سیم مذکور را به ۱۲+ ولت متصل می کند. در صورت فعال شدن سیستم شیشه بالابر هوشمند توسط ریموت، UCH سیم ارتباطی خود را به مدت ۱۵۰ میلی ثانیه به بدنه (منفی) متصل کرده و سپس آن را به ۱۲+ ولت متصل می کند. با این عمل، تمام شیشه های الکتریکی تا انتها بالا می روند.
در خودروهایی که دارای چهار کلید اتوماتیک برای تمام شیشه ها می باشند نیز در صورت صدور دستور فعال شدن سیستم شیشه بالابر هوشمند توسط کارت، باز هم سیم ارتباطی مربوطه به مدت ۱۵۰ میلی ثانیه بدنه شده و سپس به ۱۲+ ولت متصل می گردد.
توجه: توضیحات داده شده در خصوص سیم ارتباطی UCH و مدول شیشه بالابرها، برای سقف برقی نیز (بر حسب نوع خودرو) کاربرد دارد.
هشدار: در صورت قطع و وصل کابل های باتری خودرو، عملکرد شیشه های برقی و سقف برقی مختل می گردد. بنابراین در این صورت باید براساس دستورالعمل های تعمیراتی هر خودرو اقدام نمود.
سیستم حفاظتی کودک
بدلیل مسائل ایمنی، خودروهایی که مجهز به شیشه بالابر الکتریکی عقب می باشند، می بایستی فعال بودن دکمه های شیشه بالابر عقب نصب شده در قسمت عقب خودرو توسط راننده قابل کنترل باشد. برای این منظور یک کلید مخصوص قابل دسترسی برای راننده نصب شده است که راننده توسط آن می تواند کلیدهای شیشه برقی عقب نصب شده در قسمت عقب خودرو را غیرفعال کرده و شیشه ها در این حالت فقط توسط کلیدهای راننده قابل کنترل خواهند بود.
در بعضی از خودروها، این موضوع درباره قفل های درب های عقب نیز صادق است. در هر صورت، کلید کنترل شیشه بالابرهای عقب، می تواند برق مربوط به کلید شیشه بالابرهای عقب نصب شده در عقب خودرو را قطع و وصل نماید. در اینصورت وضعیت مذکور توسط سیم ارتباطی UCH و مدول شیشه بالابر منتقل می گردد.
توجه: در بعضی از خودروها، برق مثبت تغذیه شیشه بالابرهای عقب از طریق یک رله تامین می گردد. با فشردن دکمه سیستم حفاظتی کودکان، برق تغذیه رله و در نتیجه برق مثبت شیشه بالابرهای عقب قطع می شوند.
